Vijf pijlers van positieve organisatiepsychologie
Het onderwerp van de positieve organisatiepsychologie is bevlogenheid en gelukkig werken. Het doel van deze nieuwe stroming is om meer medewerkers te laten floreren. Er zijn vijf elementen die hieraan bijdragen: positieve emoties, flow, positieve werkrelaties, zingeving en prestaties (Seligman, 2011). In deze blogpost wordt de essentie van het eerste element – positieve emoties – nader toegelicht. De overige elementen behandel ik in mijn volgende blogposts.
Pijler 1: positieve emoties
Er bestaan verschillende positieve emoties. Ze kunnen gericht zijn op het verleden (bijv. trots, sereniteit), heden (bijv. plezier, vreugde) of de toekomst (bijv. hoop, optimisme). Het ervaren van positieve emoties verbreedt onze gedachten en acties. We doen onze ‘oogkleppen’ af en verbreden zodoende onze horizon. Hierdoor worden we creatiever in het bedenken van oplossingen voor problemen. Daarnaast bouwen we belangrijke fysieke, sociale, intellectuele en psychische hulpbronnen op. Zodoende zijn we beter voorbereid op toekomstige bedreigingen (Fredrickson, 2001). De werking van positieve en negatieve emoties is te vergelijken met een mechanisme uit de natuur. Een waterlelie opent zich voor de zon (positiviteit) en sluit zich voor de nacht (negativiteit). Positiviteit verbreedt en negativiteit vernauwt onze gedachten en acties (Fredrickson, 2009).
Positiviteitsratio
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat goed functionerende en productieve teams in werkoverleggen drie of meer positieve uitingen gebruiken ten opzichte van iedere negatieve uiting. Dit ‘omslagpunt’ wordt de 3:1 positiviteitsratio genoemd (Fredrickson & Losada, 2005). Waarom 3:1? Negativiteit trekt sneller onze aandacht en deze stimuli onthouden we beter en sneller (negativity bias). Daarnaast voelen we ons het grootste gedeelte van de dag meer goed dan niet goed (positivity offset). De intensiteit van negatieve emoties en de frequentie van positieve emoties, maakt dat een ratio van 1:1 of 2:1 niet voldoende is.
En negativiteit dan?
De aanwezigheid van negatieve emoties wordt in de 3:1 verhouding erkend. Negatieve ervaringen houden ons met beide benen op de grond en dus in contact met de realiteit. Fredrickson, expert in de functie van positieve emoties, gebruikt hiervoor de metafoor van een zeilboot. Ondanks dat het zeil – hangend aan de mast van positiviteit – de wind opvangt en je energie geeft, is het de kiel van negativiteit die de zeilboot op koers houdt. Overigens is het wiskundig model achter de 3:1 ratio de afgelopen periode onder vuur komen te liggen (zie hier).
Oefening om positieve emoties te vergroten: what went well today?
Reserveer de komende week iedere avond tien minuten voordat je gaat slapen. Schrijf drie dingen op die goed gingen vandaag. Wat was jouw bijdrage hieraan? Het is belangrijk om deze oefening op te schrijven. De kans is groot dat je minder depressief, gelukkiger, en (in positieve zin) ‘verslaafd’ raakt aan deze oefening. Het effect kan tot zes maanden later aanwezig zijn (bron: Martin Seligman). Meer oefeningen? www.keycompetencehappiness.com
Twittersamenvatting (vrij te gebruiken)
Hoe floreer ik in mijn werk? Stap 1 vergroot #positieveemoties. Hierdoor verbreed je jouw gedachten en acties en bouw je reserves op.
Over Erwin Klappe
Erwin Klappe werkt als arbeids- en organisatiepsycholoog in één van grootste topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ) van Nederland. Hier brengt hij de inzichten van de positieve psychologie vanuit de wetenschap naar de werkpraktijk van medisch personeel. Hierover is recentelijk een artikel verschenen in het Tijdschrift voor Ontwikkeling in Organisaties (TvOO).
